(VNBĐ – Truyện ngắn).
Gió gào thét trên mỏm đá như đàn bà bị cướp chồng. Bếp nhỏ như cái chớp mắt, đủ con chó nhảy hai bước chân. Khói luồn qua khe hở trên mái bị gió tước nhỏ ném xuống lũng.
– Mày lại đi à?
Mẩy định hỏi chồng nhưng miệng dính lại. Trời đen như tóc, đêm nuốt A Lếnh vào tiếng dế bập bõm quanh nhà.
Ông Ché ho khùng khục, vo điếu thuốc lào gầy sọp mới cho vào nõ, khói đục như mắt cá chết cạn.
– Đàn bà không biết làm ra con thì phải làm hòn đá kê kiềng bếp thôi, mày muốn giữ chồng thì phải chiều nó.
Mùi rượu lếnh loáng. Mẩy nuốt khan cái nóng đang tứa lên cổ.
Trăng vẹo vọ như đàn bà chết rét.
Mắt vẫn mở mà ngực Mẩy như có thanh nứa sắc vừa cứa ngang một nhát. Pí cũng không phản đối việc A Lếnh theo con đàn bà khác. Lạ thế! Tìm người đẻ con cho nhà họ Và quan trọng hơn cả việc Mẩy khóc, Mẩy đã làm hòn đá kê kiềng nhà chồng ba năm rồi nhưng vẫn là đứa gái không biết đẻ.
Đường xuống chợ nhầy nhụa như bãi nôn của thằng chồng say mẻ rượu đầu. Váy lập lềnh như trôi. Mẩy đi qua hàng cháo của đứa gái đẻ con cho họ Và. Nó áp cái bụng lùm lùm vào lưng A Lếnh nhấm nhẳng:
– Sắp đẻ rồi! Mệt lắm, không rửa bát, không bê cháo nữa, A Lếnh phải làm nhiều hơn mà lo cho con đấy!
Tiếng băm phầm phập rơi theo bước chân nặng nề của Mẩy xuống cuối chợ.
Ngửa cổ uống nốt bát rượu, nắng tấp mật lên những mái tranh sực mùi thảo quả, mắc khén. Mẩy bước vào, ngồi xuống, mặt lạnh như cám lợn để qua đêm. Khói chẻ đôi dáng đàn bà có cái bụng đội cạp váy phưỡn ra, vành môi mím lại, cong cong, nửa như dằn dỗi nửa như thách thức. Nhìn cái bụng to của nó, má Mẩy lạnh như gió vừa thổi qua ngôi mộ mới đắp nằm một mình trong rừng mả. Mẩy đứng dậy, đầu buốt như gai táo đâm. Một mình nghĩ nhiều thế mà có thêm người cái nghĩ không thành lời nói được. Lạ thế!
Trăng đầu tháng đỏng đảnh như đứa gái lười làm.
Tiếng mèo hoang vừa chà qua mỏm đá thì trăng đã ngã xuống vực. Ông Ché bỏ dở bát mèn mén khô khốc, lại vê thuốc, tiếng ho bật ra làm hòn than giật mình, lùng sục chiếc lá khô vùi trong tro nóng. Mẩy quay lại nhìn, Pí buồn như người què đứng trước ngọn núi cao.
– Thằng trai nhìn thấy đứa gái như con gà trống nhìn thấy con gà mái thì gáy thôi, mày không biết làm ra con, mày phải thương nó nhiều chứ!
Mẩy đau như chõ mèn mén mùa đói vừa bị vét hết, chưa kịp nghĩ những điều tốt thì bóng A Lếnh vỡ toang trong gió đêm sâu hun hút. Mặc kệ Pí ngồi hong những lời dặn dò cũ kỹ bên cây mạy đang râm rỉ cháy, Mẩy vào giường, cái giường nhỏ mà đêm nào cũng rộng quá. Hôm ông chú đóng giường, ông Ché bảo:
– Đóng giường càng chật càng nhanh có con, giường chật không cho vợ chồng giận nhau, xa nhau, có giận cũng phải nằm sát nhau mà ngủ. Cái lý thế rồi, không cãi.
Nhà Mẩy bên kia núi, nhưng đi chung một chợ, Mẩy bán lá chuối mua chỉ thêu, A Lếnh bán tiếng khèn gọi bạn những buổi chợ phiên. Nhà A Lếnh chỉ có mình nó là con trai, Nả nó đi rừng về, gặp mưa, người nóng như hòn than, mời thầy về cúng người vẫn không nguội, nóng mười ngày thì chết. Mười bảy tuổi, A Lếnh xuống chợ gặp Mẩy, về nhà nhớ đứa con gái có mắt hiền như con nai cái. Nhà Mẩy trồng rau cải lẫn cây anh túc, Nả ngồi cạnh hàng đêm têm thuốc cho Pí, mấy nương thảo quả, đàn trâu, cả những tiếng cười trong nhà đều chui qua cái lỗ bé bằng đầu đũa ấy. Khói mỡ lợn xám một góc tường, tiếng thạch sùng tặc lưỡi buồn như gió thổi qua áo rách, rồi Nả cũng theo tiếng khèn của người đàn ông khác. Nhà Mẩy heo heo giữa lưng núi, không có cửa, hàng đêm gió gối đầu vào đá vần vũ dọc ngang. Một chiều lên nương về Pí bị cán bộ dẫn đi. Pí vùng vằng. Cán bộ nói Pí đi cùng lên huyện, không nghiện mai sẽ được về.
– Đi thì đi, tao không sợ, đi mà có đứa nấu cơm cho ăn, xây nhà cho ở, tao đi cả đời.
Cán bộ lắc đầu ngao ngán. Mẩy mười sáu tuổi. Im lìm như hạt ngô bị vùi xuống đất. Mẩy phá hết cây anh túc, được cán bộ tuyên dương, được Nhà nước hỗ trợ dê giống. Mẩy lấy lá chuối mang bán chợ phiên, gieo ngô, và nuôi thêm mấy con lợn đen.
A Lếnh đến nhà, ngồi cạnh Mẩy. Đến khi trăng lẻn vào, rủ mảnh khói heo heo quấn nhau trên sàn, mới ấp úng:
– Mẩy về trông nhà cho tôi nhé! Nhà tôi không thiếu ngô.
Chẫu chuộc thò mặt khỏi cái lỗ cuối sân, lưng gầy trơ, bóng nhẫy.
Mẩy về làm vợ A Lếnh.
Nhà A Lếnh có con dốc buồn như tiếng thở dài, nhao nhác cỏ dại, lởm chởm đá, trước cửa là vực, có lá ngón mọc chen cây cà gai chi chít quả, với tay xuống là tới, con chó ghẻ thò mặt ra sau bao lõi ngô mốc xì, sủa đứt ngồng cải mới nhú chưa kịp trổ hoa.
Mẩy mang về nhà A Lếnh một đàn dê năm con, quẩy tấu đựng váy đã bạc những luống chỉ thêu và thân con gái mỏng như lá cỏ gianh lúc trời mưa.
Một năm, hai năm, rồi ba năm, ông Ché như cái cây sắp khô hết cành mà chưa được làm lễ đổi tên cho A Lếnh.
– Con dê đẻ nhiều con rồi, bao giờ con vợ mày mới cho ma nhà họ Và một đứa con?
Câu hỏi lạnh như gió thổi qua sàn bếp mùa giáp hạt, hỏi thôi, không ai trả lời. Rồi một lần ông cũng nói:
– Đàn bà lấy chồng là để đẻ con, mày không biết làm ra con cho họ Và thì để thằng A Lếnh tìm đứa khác đẻ, không có con, cái việc không tốt sẽ vào cửa nhà này nhanh hơn.
– Mày nghe Pí nói không? Tao phải đi tìm con vợ biết làm ra con, mày cứ ở đây, không phải đi đâu, mày đi rồi, ai chăn dê? Ai nấu cám lợn? Ai nấu rượu? Ai làm mèn mén? Ai trồng ngô?
Khói gầy heo hắt thì trăng thò lên. Đêm tan. A Lếnh nhìn vợ, chỉ có bắp ngô mới biết nó nghĩ gì, nhưng bắp ngô lại không biết nói.
Mắt va phải cái cối gỗ nơi góc nhà, Mẩy muốn thằng chồng thành cây chuối rừng, để xắt ra, để liệng chày xuống cho vỡ vụn. A Lếnh tránh ánh mắt như có lửa của vợ, gãi nốt muỗi đốt ở chân, nhìn ra ngoài.
Nắng leo lên rang khô túm ngô phơi ngoài sàn Mẩy mới dậy. Cố đứng vững nhưng chân như bước hụt, hòn đá dưới gốc lê bị gió chà đi chà về hàng đêm cũng có lúc biết đau.
A Lếnh đi. Đêm bị gió bẻ nham nhở, hòn đá kê một chân kiềng gãy, mỏi tê dại, mắt Mẩy đỏ khé. Sương trắng như đàn bà đốt củi ướt hong váy ngày mưa.
Pí ăn xong, Mẩy lùa đàn dê ra khỏi chuồng. Mắt quệt qua hạt ngô đâm mầm trong cái lỗ đủ nhốt một con nhái xanh. Con đầu đàn be be, sương rách nham nhở như gấu váy đi ngang bụi cà gai mọc lẫn lá ngón xanh tốt trước cửa nhà thò tay là tới. Con dê cái mang bụng nặng nề, chốc chốc cáu kỉnh đưa mõm hất đám con nghịch ngợm. Ước gì mình cũng đẻ được như con dê thì tốt quá. Rét đau như gió lùa qua cái ang khô cạn xỉn màu đã lâu không có nước.
Chiều bị gió ngốn quá nửa thì A Lếnh về, thấy bóng vợ lồng trong mảnh nắng cong giữa lắp xắp những bụi hoa dại tím rịm, khuôn mặt A Lếnh vữa ra, bám chặt vào mặt đá nhẵn thín. Gió rát qua lời nói xổ từ cái miệng lởm chởm râu như quả dẻ gai bổ đôi:
– Bán bớt dê đi, con vợ tôi sắp đẻ rồi, họ Và phải cúng lễ buồng to đấy!
– Dê của tao, mày cúng ma buồng cho con trai họ Và thì phải bán ngô, bán ngựa họ Và chứ? Sao bán dê tao?
Tiếng Mẩy ào ra tức tưởi như bao ngô khô bị dao sắc rạch sâu một nhát.
Trăng như đàn bà trốn chồng nghe khèn trai lạ.
Ba người ngồi ăn trong gian bếp đủ nghe cả tiếng thở của nhau. A Lếnh nói với ông Ché:
– Pí sắp có cháu nội rồi, thuốc hút ít thôi, ho nhiều quá!
Ông Ché ngẩng lên, chưa kịp vui đã vấp ánh mắt bỏng rát của con dâu:
– Đẻ chứ! Họ Và phải có con trai chứ!
Đêm. Chực vỡ ra, giày vò, lâu lắm, cái giường mới chật chội, hai vợ chồng cách một chỗ vừa đặt cánh tay mà xa như mấy quả đồi con hoẵng chạy tránh mũi tên.
Gió chà đám vỏ ngô lạo xạo, Mẩy cố thở thật khẽ, chưa kịp ngửi mùi tóc khen khét, A Lếnh đã ngáy rò rò.
Mẩy ngồi dậy len lén ra bếp. Một người một chó nhìn nhau, vục cái muôi gỗ vào chum rượu. Men chảy xuống, thân nhão ra như bấc hết dầu. Mắt buốt xót như vừa tấp muối.
Hôm nay xuống chợ phiên, Mẩy mặc váy mới, bán hai con gà mua dầu với muối. Rẽ qua trạm y tế xã, Mẩy đặt lù cở xuống, chưa kịp nói gì thì có giọng đàn ông:
– Bị làm sao?
– Không biết!
– Có đau ở đâu không?
– Không đau.
– Thế vào trạm làm gì?
– Mình xin thuốc ho cho Pí.
– Pí đâu?
– Nó ở nhà, ho lắm, cái chân không đi xa được.
Y tá hỏi nhiều quá. Mẩy định bỏ về thì y tá đưa thuốc cho Mẩy, dặn người ốm phải ăn ngon, ăn no mới uống. Ngày uống hai lần. Mẩy gật đầu, cất cẩn thận, ra chợ mua cái ngon cho Pí ăn.
Qua hàng chữ đỏ như tiết canh. Mẩy rẽ vào.
Muốn lườm cái đứa cướp yêu. Mảnh nương to Mẩy còn thay chồng cày được chứ sợ gì đứa gái hư. Mặt lạnh như đá hoang trên núi, Mẩy vào thì A Lếnh mang cháo ra cho khách ngồi ngoài. Mặt đứa gái đang cúi xuống, cái bụng lùm lùm kiêu hãnh. Mẩy nhìn vào mặt nó, nhìn thẳng, chẳng ngại gì, muốn kéo tay nó ra ngoài, muốn ai cũng biết A Lếnh là chồng Mẩy, tại sao mày bắt A Lếnh về bán nương thảo quả, nương ngô, bán cả dê? Tao không biết tức cái bụng à, tao nhường thằng chồng rồi, còn phải nhường hết nữa à? Mẩy đã nghĩ thế trước khi vào đây. A Lếnh nhìn thấy vợ mà như không thấy, chạy vào thì thầm gì đó, tiếng băm chặt kếch kếch, mặt thâm như chậu tiết đã bị xắn quá nửa, bộ lòng non sờ tay vẫn còn ấm. Đứa gái đứng ngay trước mặt Mẩy, cái rét chảy qua gò má xanh xao, mắt nó ướt. Mẩy như con trăn mới lột xác dưới hang đá vừa chật vừa sâu, muốn quấn lấy con mồi mà siết, mà vò, nhưng người mềm như lá non hơ lửa, muốn bò lên khỏi miệng hang để hít một hơi thật dài mà sao khó quá, từ cái bàn cũ Mẩy đang ngồi đến chỗ A Lếnh chỉ bằng con mèo nhảy hai bước chân, Mẩy muốn nói những điều đã nghĩ, nhưng miệng như bị ai khâu chặt. A Lếnh ngang qua, Mẩy nói như sợ bếp lửa nghe thấy:
– Tôi mua cháo. Pí ho nhiều quá, có cả thuốc rồi.
Mẩy nói thế nhưng đứa gái vẫn mang thêm một bát đặt trước mặt:
– Chị ăn đi, không phải trả tiền đâu, cả bát này nữa.
Mẩy thấy mình như mắc lỗi, cái ngượng chạy về đỏ vành tai, ừ, tại Mẩy không biết đẻ, nếu bụng Mẩy cũng đội váy nhô lên thế kia thì Mẩy đâu phải nhường chồng cho nó.
Nắng chảy xuống đáy quẩy tấu thì Mẩy về. Con đường mảnh như sợi chỉ vắt ngang núi, có bóng người cõng nước, tiếng chân va vào đá, gió ngang qua tóc phất phơ bay, tiếng đứa trẻ khóc trong địu treo trên cây. Người đàn bà bế đứa con, ngồi xuống. Hoa mận trắng, mặt người cũng trắng.
Đêm. Trăng chui qua cái lỗ sát vách thì A Lếnh về. Nó ngập ngừng muốn nói gì nhưng lại thôi, rượu đốt họng bỏng rát, Mẩy đổ rượu vào đầy ống vầu, gió cưa qua cưa về, cưa đến lúc con chó run rẩy ngồi sán vào lưng thì Mẩy ngập ngừng:
– Con vợ mày bao giờ mới đẻ?
– Sắp đến lúc đứa con muốn ra rồi, tôi mang nó xuống viện thôi, nó muốn thế, mày đi cùng nhé? Nhà nó không còn ai.
Mẩy ngửa cổ đổ thêm một ống rượu nữa vào họng, mắt xoáy vào mặt A Lếnh như muốn tước nhỏ câu nó vừa nói.
Ống vầu bị ném vào vách, có con đàn bà nào muốn bẻ đôi chồng chia cho đứa khác không? Tiếng ông Ché ho xé vụn cái tức trong đầu, Mẩy đứng lên lấy thuốc, rót nước đưa cho bố chồng:
– Pí uống đi, thuốc này y tá cấp cho, thuốc tốt đấy, uống hết đi!
Bếp chỉ đủ một người một chó ngồi nhìn nhau, Mẩy vào buồng, nằm giữa mà sao giường vẫn rộng quá. Ừ, cả đàn dê cái cũng chỉ có một thằng chồng thôi, mình tức là mình sai rồi. Vùi ý nghĩ không tốt vào gối, Mẩy cố dỗ giấc ngủ.
Đêm. Khoa sản thả quầng sáng trắng xuống hai người đàn bà đang ngồi co ro sát mép ghế, A Lếnh đi làm giấy tờ. Đứa con gái cắn chặt môi, mắt nó nhìn lên trần nhà, rệu rã đứng dậy, chưa kịp định thần thì cơn đau khác ập đến, xoắn lấy nó mà quất tới tấp, chân quýu vào nhau, nó vịn tay vào vai Mẩy, há miệng ra để thở, nó không dám cử động nhiều, sẵn sàng đợi cơn đau khác sầm sập đến. Những cơn đau dày hơn, Mẩy dắt tay nó, Mẩy không giận nó nữa, nó cũng như Mẩy, không có Nả bên cạnh, Mẩy thương nó. Nó ngước lên, giữa tột cùng cơn đau giằng xé, hai khóe mắt, giọt lã chã rỉ rả chảy. A Lếnh ngồi im, mái tóc xù rũ xuống. Cái im lặng của cả ba người mà như lũ cuối mùa đang đổ về. Thời gian nhẫn nại nhích từng chút, ánh sáng nhẫn nại đứng im, những bóng áo trắng nhẫn nại đi qua hành lang, Mùa nhẫn nại dìm cái mầm đen trong đầu xuống như người ta dìm cái can rỗng xuống lòng suối cạn.
Cái đau vẫn ghì chặt nó như bàn tay khổng lồ đang nghiến răng mà xoắn từng thớ thịt rút ra ném tung tóe khắp nơi. Nó bấu chặt cánh tay Mẩy, mồ hôi ngang mặt, lúc nó ngẩng lên, cánh tay Mẩy hằn vết răng đang rỉ máu…
Những khao khát làm Mẹ của Mẩy giờ này bị phanh thây.
Sáng. A Lếnh mua cháo. Mẩy bón từng thìa cho nó. Mẩy chỉ hơn nó mấy tuổi mà có người tưởng là mẹ nó.
Chiều. Ở nhà thì núi đã hất mặt trời rơi xuống lũng lâu rồi. Trong viện, Mẩy cũng lo lắng như những người mẹ đang ân cần bên con gái, con dâu, tiếng bác sĩ nựng nịu, tiếng trẻ oe oe, tiếng xe đẩy qua hành lang, tiếng bước chân vội vã, tiếng xuýt xoa rên rỉ bị đè lại. Mẩy xoa lưng cho nó, nhẹ nhàng dìu đứa gái đi dọc hành lang. Nước mắt nó vén ngang qua tóc, ướt đầm. Điện sáng một lúc lâu thì cơn đau của nó dềnh lên như chõ xôi bị đun to lửa. Môi nó mím chặt đến nhóm máu. Dòng nước nhờ nhờ rỉ rả chạy dọc ống chân.
– Gọi bác sĩ thôi, con mày vỡ ối rồi!
Tiếng người đàn bà bên cạnh vắt ngang đau đớn của nó.
A Lếnh dìu nó vào phòng đẻ rồi quay ra.
Đau khuất vào ánh điện, khua tiếng rên rỉ của nó chòng chành ngả nghiêng, đêm sáng trắng mà như đổ máu, thấp thỏm lo âu ăn mòn cái giận.
Khoảng sáng im lặng, mái tóc rối bù của A Lếnh rủ xuống im lặng, Mẩy im lặng, cái mầm đen trong đầu bị rơi xuống gầm ghế, lăn theo đứa gái vào phòng đẻ. Tiếng hét rơi ra. Nghẹn ngào. Vỡ òa tiếng khóc một sinh linh…
Mùa bật dậy, A Lếnh bật dậy, hai cái ghế bật dậy theo. Tiếng khóc như vệt cầu vồng sáng rực, rạch ngang im lặng, rạch ngang nhẫn nại, rạch ngang suy nghĩ chưa kịp nhen trong đầu.
– Bế cháu đi, con trai, hai cân tám. Chị với anh là dân tộc, là gì với sản phụ?
– Tao… là… vợ của chồng nó thôi, tao không biết đẻ, thằng chồng phải lấy đứa khác làm ra con đấy.
Bác sĩ ngơ ngác, y tá ngơ ngác, những người đàn bà đứng quanh ngơ ngác.
Băng ca trắng muốt được đẩy ra khỏi phòng sinh. Đứa gái mệt mỏi, nhắm nghiền mắt.
Sáng. A Lếnh về nhà báo cho Pí biết để làm lễ cúng buồng cho thằng trai họ Và thằng bé bú no đang thiêm thiếp ngủ. Mẹ nó vừa ăn cháo xong cũng đang ngủ. Mẩy nhìn quanh phòng. Ai cũng biết đẻ, có người lớn hơn Mẩy cũng biết đẻ, con dê, con chó, con gà đều biết làm ra con để nuôi, sao Mẩy cũng là đàn bà mà không bằng người ta? Mẩy lấy hết can đảm níu áo trắng một đứa gái trẻ hơn Mẩy đang đeo dây khám bệnh ở cổ để hỏi. Đứa gái dẫn Mẩy vào phòng có người đàn bà tóc lốm đốm sợi bạc, bảo Mẩy gọi bằng chị, Mẩy thấy không khó nói nữa.
Mẩy kể. Kể về chuyện mình làm đàn bà mà không biết làm ra con. Cưới nhau ba năm mà đứa con không chịu về ở trong bụng. Không biết đẻ thì phải làm hòn đá kê chân kiềng cho nhà chồng, làm con lợn điếc dũi đất, làm hòn đá chôn dưới cột nhà chính nhà chồng .
Bác sĩ bảo Mẩy nằm lên bàn, bác sĩ khám cho, Mẩy run rẩy. Nắng ấm chưa đến mà hơi lạnh đã dềnh lên khám cái này không đau. Bác sĩ nói con của Mẩy một rừng trong bụng. Mẩy còn run hơn lúc chưa nằm lên bàn. Khó nghĩ quá, thằng bé kia là con A Lếnh, sao bác sĩ nói lời không đúng như thế? Cái giận lại ập về, Mẩy muốn nói to khiến hai má gào lên ran ran nóng.
Lâu lắm. Có người đàn bà cùng phòng đẻ hớt hải chạy ra nói vào dỗ cháu đi, nó khóc sưng con mắt từ nãy rồi.
Mẩy bế thằng bé lên, chưa kịp hỏi đứa gái đi đâu mà để con nó khóc lâu thế, người đàn bà giường bên cạnh đã nói mẹ nó ra ngoài gần một tiếng rồi.
Mẩy lóng ngóng bế đứa bé khát sữa đang ngằn ngặt khóc. Người mẹ trẻ bên cạnh đón lấy đứa bé, vạch áo lên, thằng bé im ngay, đôi môi nhỏ nhóp nhép thỏa mãn. Mẩy nhìn ra cửa, vừa chờ đợi vừa lo lắng. Lật mảnh chăn đứa gái vừa đắp, Mẩy thấy một tờ giấy gấp tư, giở ra, những hàng chữ xếp chồng lên nhau hoa cả dòng suy nghĩ đang vỡ vụn. Mẩy đánh vần bằng nấu một chảo cám sắp sôi nhưng vẫn chưa hiểu. Người đàn bà cạnh giường cầm mảnh giấy nói như đổ vào tai Mẩy từng chữ.
– Thằng con này không phải họ Và, đứa gái bị thằng người yêu trẻ lừa. Nó lừa lại A Lếnh. Biết Mẩy không có con, nó nhờ vợ chồng Mẩy nuôi hộ, sẽ không nhận con nữa. Bất ngờ siết Mẩy vào sợ hãi. Con dê đẻ ra không nỡ bỏ con, sao mày lại bỏ thằng con đẹp như cây chuối rừng thế này? Lạ thế? Mẩy nhớ lại lời bác sĩ, bụng rát như vừa nuốt phải con sâu lông. Mẩy ôm thằng con. Trong bụng mọc lên cái mầm biết ơn đứa gái người Kinh.
Những người cùng phòng gom nhau mua cho thằng bé mấy hộp sữa, dạy Mẩy cách chăm sóc trẻ con. Mẩy giục A Lếnh xin bác sĩ cho đón con về còn kịp cúng ma buồng. Mẩy sợ mẹ nó quay lại. A Lếnh thấy nụ cười trên môi Mẩy sáng như bông lúa trĩu hạt.
Mẩy cất lời bác sĩ xuống đáy vực có đám lá ngón đang trổ hoa vàng. Thằng bé là con trai họ Và.
Trăng tròn như đàn bà no tình.
Sáng sớm, mây xanh luồn vào mây trắng, A Lếnh lùa đàn dê xuống lũng cỏ non mượt. Nắng xé sương rắc bụi vàng trên đá. Bỗng hương rượu bốc ngun ngún trong đêm chợ phiên đầu tiên A Lếnh không về nhà, trước mặt là đứa gái trẻ say đến nỗi người nó bốc lên mùi sương, mùi cỏ, say đến nỗi A Lếnh ở cạnh cũng muốn say theo, ngủ gục. Gần sáng A Lếnh thấy thân thể đứa gái như váy mới phơi giữa gió xuân, thấy tay nó đang ôm ngang ngực trần. Nó khóc, nó bắt A Lếnh phải chịu trách nhiệm vì đã hại đời nó. A Lếnh im như cây nhội nằm dưới bùn. Nó mượn quán, nấu cháo bán chợ phiên. A Lếnh cùng làm để nuôi nó. Hai tuần trăng, cái bụng nó đội váy nhô lên. A Lếnh nghe một người, hai người rồi ba người nói A Lếnh nuôi vợ, nuôi con hộ thằng trai khác thôi, lời nói ấy loang nhanh như giọt máu thả vào chậu nước trong, mấy lần A Lếnh định bỏ đi, nhưng chưa kịp nhấc chân lên thì cái thương rơi sau những giọt nước mắt nó. A Lếnh biết đứa bé mới bảy con trăng đã ra đời khỏe như cây sa mộc giữa mùa đông này không phải hạt máu của mình.
Sao Mẩy cứ hiền như ngọn cỏ đêm. Thương lắm.
Mẩy bế thằng A Chu ra phơi nắng sớm, bác sĩ dặn thế, ông Ché đã bớt ho. Nhìn đăm đăm vào mặt thằng cháu:
– Đứa bé là con A Lếnh thật à?
– Pí nhìn xem, nó giống A Lếnh lắm đấy!
Trên ngọn cây lê, một bông hoa vừa bung trắng muốt, Mẩy thấy thằng con trai mình đang nhoẻn miệng cười.
DUYÊN PHÙNG
