(VNBĐ – Truyện ngắn). Cuối cùng Miên cũng tìm mua được căn nhà nhỏ dưới chân cầu, căn nhà hơn năm mươi mét vuông, khá rộng cho một người độc thân. Ngày đầu dọn đến, việc đầu tiên cô mở toang cửa sổ, gió từ sông thổi vào mát rượi, mang theo mùi cỏ cây, mùi đất đồi từ ngọn núi cách nhà cô không xa. Cô muốn hét lên vì sung sướng, sau một thời gian lặn lội tìm, cuối cùng cô đã tìm được căn nhà ưng ý, lại vừa túi tiền.
Miên bắt tay vào dọn dẹp, bài trí tổ cúc cu của mình. Chủ nhân trước đây đã dọn đi từ lâu, nghe đâu ông đi xa, gần đây mới trở lại và ký thác bán nhà qua một trung tâm môi giới, cũng vừa lúc cô tìm đến. Cô căng lại tấm rèm, kê chiếc bàn làm việc bên cửa sổ, chỗ này nhìn ra là vạt đất trống, cỏ dại mọc thành từng lùm, những bụi xuyến chi trắng muốt đang mùa nở rộ. Giá sách ngồn ngộn cũng được cô xếp ngay ngắn, cạnh đó cô kê chiếc giường nhỏ xinh, sau vách ngăn là bếp. Bài trí xong, tổ cúc cu gọn gàng xinh xắn hẳn lên, việc cuối cùng là thu dọn toàn bộ đống giấy ở góc nhà cho vào thùng bỏ đi. Việc này không mất nhiều thời gian, loáng một cái cô đã làm xong. Cô ra hiên nhìn trước, nhìn sau không biết ở đây người ta gom rác vào giờ nào, cô ngồi đợi xem có người hàng xóm nào đi qua sẽ hỏi…
Buổi chiều gió từ trên núi thổi về phần phật, ngồi một lúc thấy lạnh, cô quay trở vào, chợt nhìn thấy một tấm giấy canson trong thùng rơi ra. Cô cầm lên, là một bức họa được vẽ bằng than chì, một chiếc xích đu bỏ trống, cạnh đó là khe suối đầy lá rụng bên những hòn cuội tròn vo. Bức họa thật sống động, khiến cô như nghe được cả tiếng suối róc rách. Cô cầm một tấm khác lên, một bức họa cũng được vẽ bằng than chì, một cô gái đứng trong rừng, lưng quay lại, cô gái mặc chiếc đầm dài chấm gót, tóc buông xõa. Miên bắt đầu thấy tò mò, cô ngồi xuống lục tung thùng giấy tìm những bức họa còn lại. Dưới đáy thùng, một xấp giấy canson được cột thật kỹ, cô hồi hộp mở ra, hơn ba mươi bức họa, tất cả đều được vẽ dở dang nhưng đẹp đến mê hoặc, có vẻ như họa sĩ vội vàng ghi lại từng khoảnh khắc. Cô cầm lên, bức đầu tiên, một cây khô đứng chơ vơ giữa đồi, bức thứ hai, một con suối ăm ắp nước trên đó lá khô rụng đầy, bức thứ ba, một chiếc violin cũ kỹ với những sợi dây đàn đã đứt… và những bức khác, tất cả đều huyền ảo và sống động. Bần thần một lúc, cô thôi ý định bỏ chúng đi mà cẩn thận xếp tất cả cho vào thùng, đặt bên bàn làm việc.
Đêm. Lần đầu tiên cô ngủ trong căn nhà của riêng mình, cảm giác lạ lẫm và thú vị đến khó tả. Cô miên man nghĩ về chủ nhân trước đây của căn nhà này, có lẽ ông là một họa sĩ tài hoa, sống độc thân, cô đoán vậy vì những vật dụng ông còn để lại: Một chiếc vỏ gối, một chiếc chăn đơn, một chiếc cốc thủy tinh… tất cả đều đã cũ.
Ngày thứ hai cô bắt đầu ngồi vào bàn làm việc, cô viết say sưa cho đến khi mặt trời qua trưa, nắng đã ngả sang chiều, cô đứng lên vào bếp sửa soạn bữa ăn. Xong, cô lại ngồi vào bàn viết cho kịp thời gian đặt bài của tòa soạn, lúc cô ngẩng lên trời đã chiều.
Cô khóa cửa ra lang thang ra ngoài, lên cầu đứng nhìn xuống, dưới kia khúc sông xanh chảy xiết, một lúc choáng ngợp vì độ cao, cô rời cầu, men theo con đường lông chông đá dẫn vào rừng. Chiều phai nắng, sương giăng mắc lãng đãng như khói, khí lạnh của rừng xộc vào mũi cô một mùi ngai ngái buồn, phảng phất mùi của lá khô, mùi đất đồi và cả mùi cỏ cháy. Gió chiều phần phật thổi, cô quay trở về chợt nhìn thấy không xa, một ngưởi đàn ông đang lững thững đi. Nhìn bộ quần áo bạc màu, chiếc mũ đội đầu và vóc dáng gầy gò cô đoán ông đã già.
Cô quay đi, được vài bước bỗng nghe âm thanh cất lên từ một nhạc cụ quen thuộc, giai điệu một bản nhạc Pháp của những thập niên bảy mươi. Cô tò mò quay lại đi theo ông nhưng vẫn giữ một khoảng cách. Người đàn ông bước đi, hai tay nâng chiếc kèn Harmonica lên và thổi, âm thanh khi vút cao, lúc lại trầm. Hết bản nhạc, ông dừng lại tựa vào thân cây bên đường rồi từ từ ngồi bệt xuống. Chiều xuống, những đám mây kéo về giăng đầy, kết thành những hình thù kỳ quái, giữa rừng một cây cổ thụ trụi lá đứng chơ vơ như bàn tay gân guốc chĩa lên trời, cô chợt thấy lạnh và bỏ ý định bám theo ông. Quay trở về cô đi như chạy trong màn chiều chạng vạng.
Về nhà, cô bật đèn và ngồi vào bàn làm việc, cô muốn viết một cái gì đó để xua đi hình ảnh người đàn ông chiều nay. Thật lạ! Dáng vẻ cô độc của ông đã ám ảnh cô. Trước màn hình máy tính sáng lóa cô vẫn không sao viết được chữ nào, bên tai cô lại văng vẳng tiếng kèn chiều nay. Cô lên giường tắt đèn. Đêm chìm sâu.
Một tuần trôi qua, cô quên bẵng tiếng kèn Harmonica của người đàn ông nọ. Buổi chiều, cô loay hoay với bài viết dở dang, đầu óc mụ mị, chẳng thể nào viết tiếp. Cô đứng dậy khóa cửa ra ngoài. Cô lang thang trên con đường mòn hôm trước, đi một đoạn cô dừng lại nghỉ chân bên tảng đá. Gió từ rừng sâu đưa lại âm điệu bản nhạc quen thuộc cô đã nghe tuần trước, tiếng Harmonica trầm trầm rồi vút cao. Cô đi về hướng phát ra tiếng kèn, cách cô không xa, người đàn ông chầm chậm đi, vẫn dáng vẻ đó, vẫn bộ quần áo bạc màu và chiếc mũ đội đầu đã cũ, cô lặng lẽ theo sau. Vào rừng, đến bên khe suối ông dừng lại. Trước mắt cô một con suối sắp cạn, trơ ra những viên cuội xếp từng lớp dưới khe. Người đàn ông giắt chiếc kèn vào túi áo khoác và ngồi xuống bên bờ suối. Cô lại gần hơn, nhìn thấy một chiếc violin cũ nát với sợi dây đàn đã đứt, một tập nhạc đã bạc phếch nắng mưa, gần đấy một chiếc xích đu thanh gỗ được treo bằng hai sợi dây xích, móc vào thân cây cổ thụ có những cành trụi lá trơ ra như bàn tay khổng lồ. Ông ngồi thật lâu, gương mặt trầm tư, đầu gục xuống, những sợi tóc bạc lòa xòa phủ kín.
Cô nhẹ nhàng men theo lối mòn trở ra. Trên đường về cô chợt nhớ, khung cảnh cô vừa nhìn thấy thật quen, như cô đã gặp ở đâu rồi. Cô dừng lại, một ý nghĩ lóe lên. Phải rồi! Tất cả những gì vừa gặp, cô đã nhìn thấy trong những bức họa bằng than chì hiện đang ở nhà cô. Cô chạy như bay về nhà, lục tung chiếc thùng giấy, hơn ba mươi bức họa lại hiện lên khung cảnh chiều nay. Thật kỳ lạ! Tất cả được tái hiện thật sinh động, chỉ thiếu bóng dáng cô gái tóc buông xõa với chiếc đầm chấm gót.
Chiều hôm sau, men theo con đường mòn cô chạy thật nhanh về phía khe suối hôm qua. Xung quanh vắng vẻ, chiếc violin cũ nát vẫn tựa bên hốc cây, chiếc xích đu bằng thanh gỗ vẫn bỏ trống. Dưới lòng suối sắp cạn còn chút nước, cô vốc lên rửa mặt. Gió trên cao thổi về, chiếc xích đu khẽ đưa nhè nhẹ. Cô vụt chạy trở ra nhưng không kịp, trên đường về cơn giông bất ngờ ập xuống. Cô còn đang loay hoay chưa biết tìm nơi nào để nấp, bất ngờ một chiếc dù bung ra che cho cô. Cô quay lại, là người đàn ông nọ. Cô sững lại vì bất ngờ. Mưa bắt đầu nặng hạt, người đàn ông nghiêng hẳn chiếc dù về phía cô, những giọt mưa táp vào khiến những món tóc bạc của ông bết lại. Cô kêu lên:
– Tôi không thể… trong khi ông ướt thế kia!
Người đàn ông im lặng, nhích lại gần cô hơn, một tay cầm dù, tay kia ông lấy chiếc khăn trong túi áo ra lau những hạt mưa đang chảy thành dòng trên trán.
– Xin lỗi, ông là người vùng này ạ? – Cô bắt chuyện.
– Trước đây thôi… – Người đàn ông lơ đễnh trả lời.
Chợt nhớ đến những bức họa bằng than chì hiện vẫn còn ở nhà cô và khung cảnh trong rừng cô đã gặp. Tất cả là một. Có lẽ ông thường đến nơi đó, và là chủ nhân của những bức họa ở nhà cô? Lẽ nào ông cũng chính là chủ nhân cũ của ngôi nhà cô đang sống? Lẽ nào… Hàng loạt câu hỏi bật ra, nhưng cô im lặng, vì lúc này đây, cũng như với người đàn ông này, những câu hỏi tò mò sẽ không tiện chút nào.
Mưa ngớt hạt. Trên cành khô trụi lá, đàn chim di vỗ cánh bay lên, mọi thứ như tan biến. Người đàn ông xếp dù lại và tạm biệt cô, quay đi. Cô lí nhí nói lời cảm ơn rồi đứng nhìn theo cho đến khi bóng ông khuất sau con dốc. Cô quay về, dọc đường như có điều gì thôi thúc, cô cắm đầu chạy ngược trở lại. Nghe tiếng giày của cô đến gần, người đàn ông quay lại.
– Ông ơi! – Cô hổn hển – Ông có thể nói chuyện với tôi một lát được không?
– Chuyện gì kia? – Người đàn ông nhíu mày.
– Tôi… tôi muốn mời ông về nhà tôi uống trà… Nhà tôi cũng ở gần đây thôi.
Một thoáng ngạc nhiên, người đàn ông chăm chú nhìn cô, có điều gì đó khiến ông bắt đầu chú ý đến cô. Ông khẽ gật đầu, theo cô. Đến trước cánh cổng gỗ cũ kỹ được khép hờ bằng sợi xích khóa, ông ngạc nhiên nhìn cô:
– Nhà cô đây sao?
– Vâng! – Cô trả lời – Mời ông vào!
Người đàn ông vào nhà, ngồi lên chiếc ghế tựa kê sát tường. Trong khi cô loay hoay nấu nước pha trà, ông im lặng nhìn ra cửa sổ. Cô pha cho ông tách trà nóng, ông run run đón lấy, ủ vào hai bàn tay như để tìm hơi ấm, đầu cúi xuống, một lúc lâu ông ngẩng lên:
– Tôi là chủ nhân trước đây của căn nhà này.
– Vâng! Tôi cũng đoán thế! – Cô mỉm cười.
Người đàn ông yên lặng nhìn cô, đôi mắt giăng đầy khói sương. Cô đến bên bàn làm việc, bê chiếc thùng giấy đến bên ông:
– Tôi gửi lại nó cho ông!
Ông run run cúi xuống mở ra. Mỗi bức họa ông cầm lên là một lần cô thấy bàn tay ông run run, miệng ông thầm thì những câu không rõ nghĩa, chợt ông quay sang cô:
– Cảm ơn cô… Nhưng xin hãy giúp tôi gửi lại tất cả xuống dòng sông kia…
Cô yên lặng, khẽ gật đầu. Cô cùng ông đến bên chân cầu, lúc này dòng nước vẫn chảy xiết. Cô cầm từng bức họa đưa cho ông, chiếc bật lửa trong tay ông lóe lên… Gương mặt ông câm lặng trước đống lửa đang cháy rực. Trong đôi mắt sương giăng kia bỗng ứa ra một giọt nước, chầm chậm lăn xuống gương mặt héo khô. Đống tro tàn từ từ trôi theo dòng nước trên sông…
– Cô có thể trở về được rồi. Cảm ơn cô! – Ông nhìn cô, gương mặt u buồn.
– Tạm biệt ông! – Cô gật đầu nhưng vẫn đứng yên nhìn theo ông chầm chậm trên đường, con đường mà với ông và cả với cô, chiều nay nó quá đỗi hoang vu.
Trong mây mù, đàn chim di lại kéo về, chúng chấp chới bay trên ngọn cây khô, ríu ran gọi bầy. Người đàn ông bỗng ngoái lại nhìn lên, bàn tay ông đặt lên ngực cho đến khi đàn chim vỗ cánh bay đi, những chiếc đầu nhỏ xinh chỉ còn là những chấm đỏ, tất cả lại lặng thinh. Bên bìa rừng một mảnh trăng non mọc sớm, bàng bạc như chiếc lưỡi liềm của ai bỏ quên bên trời.
… Cũng khá lâu, cô trở lại nơi này. Chiếc xích đu bằng thanh gỗ đã gãy, chỉ còn hai sợi dây xích buông thõng, chiếc đàn violin đã mục ruỗng bên hốc cây. Nơi này cô nghe tiếng thở của rừng và cả tiếng thì thào của gió, tất cả dậy lên một mùi hương xưa cũ. Dòng suối cạn hôm nào giờ ăm ắp nước, trong vắt. Cô nhìn xuống, thác nước đang cuốn trôi những đám lá khô, những viên cuội tròn vo xếp lớp vẫn hồn nhiên ngủ. Làm sao chúng biết, nơi đây từng cất giữ một chuyện tình?
VŨ NGỌC GIAO
(Văn nghệ Bình Định số 100 tháng 8.2021)
