(VNBĐ – Truyện ngắn). Tôi tên Vân, tôi sống với mẹ và ba đứa em trai khác tại ngôi nhà nằm nép trong một con phố nhỏ giữa Hà Nội. Người ta gọi chúng tôi là những đứa con hoang. Tôi đã quen và không cảm thấy buồn nhiều về điều đó. Cho đến tận khi tôi gặp anh.
Anh là một mẫu người đàn ông lý tưởng của các cô gái: đẹp trai, ga lăng, nghề nghiệp ổn định và còn rất hài hước. Bấy nhiêu thôi đã đủ để tôi chết mê chết mệt ngay từ ngày đầu tiên gặp mặt, khi anh đến ký hợp đồng quảng cáo cho sản phẩm của công ty. Sau đó vì công việc, chúng tôi còn gặp lại nhau vài lần. Mọi thứ không đi xa quá quan hệ công việc, nhưng từ sự gặp gỡ ban đầu đó cả tôi và anh tìm thấy nhiều sự đồng cảm ở nhau. Mỗi buổi cà phê hay chuyến picnic ngắn vào ngày cuối tuần thực sự là những buổi hẹn hò đầu đời để lại trong tôi nhiều kỷ niệm. Chúng tôi chuyện trò, chia sẻ với nhau mọi buồn vui trong cuộc sống sau một ngày làm việc mệt mỏi. Không thể phủ nhận rằng anh đã cho tôi cái hứng khởi khi một ngày mới có quyền chờ đợi và hy vọng vào một điều gì đó. Trước đây, tôi thức dậy bằng nỗi hoài nghi, mệt mỏi và những bước chân đều đều lên xuống cầu thang.
Nhà tôi có tất cả năm người, mỗi người một cuộc sống, một cách nghĩ, một hoài niệm và cách lý giải cuộc sống rất riêng. Tôi không hợp ai trong nhà mình, kể cả mẹ tôi – người đàn bà không nhớ nổi người đàn ông đã từng đi qua cuộc đời mình là ai nữa. Tôi tôn trọng nhưng hững hờ với mẹ. Trước khi gặp anh tôi chỉ có thể tâm sự với con chim chào mào nuôi ngoài lan can tầng bốn. Thế nên làm bạn với anh tôi đã được an ủi phần nào trong đời sống đơn điệu và cô độc. Chỉ bấy nhiêu thôi cũng đủ để thấy rằng anh quan trọng đối với tôi biết nhường nào.
Anh con nhà bề thế, mẹ làm giám đốc một bệnh viện lớn trong thành phố, bố là sĩ quan cấp cao trong quân đội. Trong gia đình anh là con cả, mấy đứa em cũng đều đã đi du học ở nước ngoài. Những lúc thảnh thơi bình yên nhất anh mới ngồi tâm sự với tôi về chuyện gia đình. Anh bảo:
– Anh không phải là con đẻ của bố mẹ. Anh là một đứa con rơi, mẹ đã đón anh về nuôi sau. Cái cảm giác mình vừa sinh ra đã bỏ rơi đau đớn bao nhiêu thì sự chăm sóc, nâng niu của người cha, người mẹ tuy không mang nặng đẻ đau lại làm anh ấm áp bấy nhiêu. Đối với bố mẹ nuôi anh yêu thương thôi thì chưa đủ mà còn là sự biết ơn. Anh thấy mình hạnh phúc hơn hàng trăm, hàng nghìn đứa trẻ bị bỏ rơi khác.
Khi tôi nói với anh rằng tôi cũng là một đứa con hoang, mẹ không biết cha tôi là ai. Anh cười, bảo: “Em vẫn còn hạnh phúc vì ít ra mẹ đã không bỏ rơi em”. Lần đầu tiên tôi nhận ra những gì mình đang có cũng có thể gọi tên bằng hai từ “hạnh phúc”.
* * *
Bốn chị em tôi, chung một mẹ nhưng mỗi đứa một cha. Căn nhà năm tầng chia đều không ai chung đụng ai, kể cả cái nhà vệ sinh và chỗ phơi quần áo. Mẹ theo chủ nghĩa tự do, càng có tuổi càng thích tự do nên phòng mẹ luôn luôn kín cửa. Năm thành viên trong gia đình tôi không ai quan tâm đến cuộc sống của ai, mặc dù một ngày cũng ngồi lại với nhau ăn chung bữa tối. Đôi lúc những suy nghĩ miên man kéo chúng tôi vào quỹ đạo của sự im lặng đến tuyệt đối. Đôi khi chỉ có bát đũa va vào nhau, tiếng húp canh xì xụp, tiếng thở dài của ai đó rất vội, không có dấu hiệu gì cho thấy chúng tôi đang giao tiếp với nhau. Cũng có hôm mát trời, tâm trạng cả năm người đều vui, chúng tôi nói chuyện như một gia đình thực sự. Thằng út bảo:
– Cha con là họa sĩ, nay đây mai đó phải không mẹ? Thảo nào mà con chỉ thích chu du thiên hạ thôi. Mỗi tội con chẳng thấy mình có năng khiếu gì hết, thợ điện thì có được coi là một nghề có năng khiếu không mẹ nhỉ?
Cả nhà cười ầm, thằng Hùng bảo:
– Có thể, nếu làm ẩu thì được coi là có năng khiếu hại người, còn nếu cứ đi sửa điện trong tình trạng phê rượu thì thể nào cũng có ngày chú được phong cho cái năng khiếu cười duyên với một nụ cười vĩnh cửu treo trên dây điện.
Út lườm Hùng bảo người trông thế mà ác, mở mồm ra là nói toàn điều xui xẻo, đúng là con ông thợ kèn đám ma có khác. Không khí chùng xuống một tí, rồi thằng Minh tự nhiên lại hỏi:
– Mẹ ơi, ngày xưa mẹ gặp cha con ở sông nào?
Út hướng ánh nhìn về phía mẹ bảo:
– Hà Nội thì rất nhiều sông chảy qua nhưng em nghi mẹ gặp bố anh trên sông Tô Lịch.
Mẹ không để ý đến câu nói của Út, mẹ bảo Minh:
– Bố con là một người đi khai thác cát trên các dòng sông. Ông ấy cao lớn, da ngăm đen, có nụ cười rất duyên và ấm.
Út lại bảo:
– Mẹ là người có trí nhớ siêu phàm, bởi vì mẹ đã nhớ được tất cả đặc điểm nhận dạng của những người đàn ông mẹ đã từng yêu.
Tôi kết thúc bữa tối bằng một câu không ra giận dỗi cũng không ra dửng dưng:
– Thế mà mỗi việc bố con là ai thì mẹ lại quên. Để bây giờ con không biết liệu bố mình có phải là ông thợ kéo xe đẩy, ông đánh tiết canh lòng lợn mà con vẫn gặp ngoài đường. Hay biết đâu bố con lại là một người rất bề thế, cũng có thể là một người lắm vợ nhiều con.
Sau câu nói của tôi, mẹ buông một tiếng thở dài. Còn tôi lại chui vào phòng, ra ban công nói chuyện với con chào mào mũ.
Hôm sinh nhật tuổi 22, tôi uống quá chén với bạn bè, lần đầu tiên cái phận con hoang làm tôi đau đớn nhiều đến thế. Tôi leo lên bốn tầng nhà, để rơi từng cánh hoa bạn bè mừng sinh nhật như Mỵ Châu rải lông ngỗng trên đường chạy trốn. Tôi chui vào căn phòng cô đơn, bỏ lại cánh hoa cuối cùng ngoài cánh cửa. Thế giới cô độc khép lại, tôi nói với con chào mào là tôi đang rất buồn, nó gật gật cái đầu kêu lên mấy tiếng vô hồn. Tôi nói tôi là đứa con hoang, nó cũng gật gật đầu, vỗ cánh bay phạch phạch trong lồng. Tôi cười trong nước mắt dọa chơi nó “Tao đi chết đây”, cái mặt nó tiu nghỉu nhưng cuối cùng cũng gật gật cái đầu. Buồn ghê ghớm.
Mẹ tôi ngày càng ít nói hơn. Đôi lúc, tôi tò mò về thế giới riêng của bà. Một nơi mà ngay từ lúc nhỏ tôi tôi chưa bao giờ nhớ là mình đã đặt chân vào. Dường như sau nhiều cuộc tình tan vỡ để lại một đàn con, mẹ không còn hứng thú với chuyện tình yêu nữa. Bà hay đi chợ sớm, mua về những bông hoa trắng, khi thì sen, khi thì hồng cũng có khi là huệ. Thi thoảng lại thấy mùi hương nhang tỏa ra từ phòng mẹ, đôi lúc âm u đến ma mị. Ngày tôi đưa anh về thăm nhà, chút sững sờ qua đi là ánh mắt buồn vời vợi của mẹ làm tôi bứt rứt không yên. Anh thích sự im lặng có phần u uất của mẹ, nó giống như sự tò mò về một thế giới khác lạ. Mẹ đáp lại anh bằng sự ân cần và ánh nhìn trìu mến. Những lúc ấy tôi không còn thấy mẹ xa cách nữa.
* * *
Tôi hẹn anh ra bờ sông Hồng ngóng gió cuối tuần. Rất nhiều cặp tình nhân ở đó, trẻ, nồng nàn và có phần u uất giống chúng tôi. Bất ngờ thay, tôi gặp Minh, đứa em kế tôi, ngồi một mình ở đó, đôi mắt buồn xa xăm hướng xuống xóm chài như mong ngóng, đợi chờ. Chưa bao giờ tôi lại thấy em mình nhỏ bé trước từng đợt gió sông lồng lộng thổi vào đến thế. Em nhận ra tôi bằng ánh mắt buồn, im lặng đến tội nghiệp. Đấy là lần đầu tiên chúng tôi gặp nhau trong suy nghĩ rằng “chúng ta là những đứa con hoang”. Tôi thừa biết vì sao em ra sông Hồng ngồi một mình, chắc hẳn em đang tìm người đàn ông cao to, da ngăm đen có nụ cười rất ấm. Em đi tìm cha em, điều đó mới tội nghiệp làm sao, cát nơi đây người ta khai thác hết rồi lại đi, biết đến bao giờ cát lại bồi đầy bờ sông để người quay lại… Ba chúng tôi ngồi bên nhau. Im lặng. Đó là những buổi chiều vừa ấm áp lại vừa buồn bã nhất trong cuộc đời tôi.
Ba mẹ anh không đồng ý mối quan hệ của chúng tôi. Có lẽ họ sợ những đứa con hoang xích lại thành một gia đình rồi sẽ đem đến điều không may mắn vào ngôi nhà của họ. Họ sợ cái gen của những bậc làm cha, làm mẹ đã để lại trong cơ thể tôi. Người ta bảo rằng “Lấy vợ phải xem tông…”. Ừ, thì mẹ tôi là người đàn bà đã trải qua nhiều mối tình, nhiều người đàn ông, cha tôi còn không biết là ai, thì làm sao người ta chịu nhận tôi về làm dâu nhà họ. Phải khó khăn lắm anh mới nói với tôi được những điều ấy. Cũng phải khó khăn lắm tôi mới nói được với mẹ về nỗi buồn ấy. Lần đầu tiên trong đời mẹ ôm tôi khóc.
Mẹ dẫn tôi bước từng bước vào căn phòng của mẹ. Mùi nhang tỏa ra giữa cái tối âm u khi cửa sổ được kéo kín rèm. Tôi nhìn thấy một ban thờ nhỏ đặt đối diện với cửa phòng, trên đó là di ảnh một người đàn ông. Ngay lập tức tôi nhận ra mình đâu đó trong bức ảnh, khóe môi hay cái nhìn buồn buồn, ngờ vực. “Bố ơi!”. Mẹ bảo bố tôi là một tử tù, ông gây án sau khi mẹ sinh tôi không được bao lâu, chính vì vậy nên bà không bao giờ nói với tôi về ông cả. Tôi cứ lặng đi…
Một buổi chiều cuối tuần tôi rủ Minh ra sông Hồng. Hai chị em cứ ngồi đó không ai nói với ai câu nào. Minh vẫn nhìn về phía xóm chài chờ đợi và hy vọng. Tôi muốn nói với em rằng đừng chờ đợi làm gì, bởi có khi sự thật còn phũ phàng hơn cả những điều dối trá. Nhưng tôi không dám phá vỡ sự im lặng ấy. Còn anh, tôi không giấu anh chuyện cha tôi là tử tù. Nếu anh thật sự yêu tôi, anh sẽ biết cách vượt qua mọi thứ để bảo vệ tình yêu của mình. Chúng tôi cần phải có thời gian, có thể không dài bằng khoảng thời gian chúng tôi chấp nhận mình là một đứa con hoang. Nhưng những khoảng lặng bao giờ cũng trở lên cần thiết mỗi khi ta bế tắc. Lạ thay vào chính lúc này tôi lại rất nhớ một người, không phải là anh, là bố tôi hay là bất cứ người đàn ông nào khác, mà là tôi nhớ mẹ. Nhớ đôi mắt u buồn, căn phòng tỏa ra mùi hương và những loài hoa trắng. Tôi giục Minh trở về nhà, bởi tôi đang rất thèm được ôm mẹ một cái. Thật chặt và ấm áp.
VŨ THỊ HUYỀN TRANG